اجزای کولر آبی
شناختن اجزای کولر آبی به صورت کامل در شناخت علت خرابی های کولر آبی و نگهداری درست تر از بسیار موثر و مفید است. در این مقاله تمام اجزای کولر آبی به همراه وظیفه ای که در فرایند کولر دارند بررسی خواهد شد. همچنین در انتهای مقاله با نکات مهم در نگهداری از کولر آبی آشنا خواهید شد تا از طریق استفاده درست و بهینه عمر دستگاه را بیشتر کنید و هزینه های اضافی را کم. نکته ای که پیش از شروع مقاله باید در نظر داشته باشید این است که قطعات یدکی کولر آبی با کیفیت عالی موجود است و چنانچه نیاز به تعویض باشد جای نگرانی ای از بابت ابزار یدکی وجود ندارد.
جدول معرفی و تقسیم بندی اجزا اصلی کولر آبی
عموما قطعات مختلف کولر آبی را به سه دسته: الکتریکی، مکانیکی و ثابت تقسیم بندی می کنند، در جدول زیر تمام اجزای کولر آبی در این سه دسته نام برده شده اند در ادامه مقاله هرکدام با جزئیات بررسی می شوند.
اجزا الکتریکی کولر آبی| نقش و نکات مهم در نگهداری
موتور کولر آبی
وظیفه موتور کولر: یکی از اصلی ترین اجزای کولر آبی موتور آن است که با نام های دیگری مانند دینام یا الکتروموتور هم خطاب می شود. وظیفه ی اصلی موتور کولر آبی به جریان درآوردن هوا و چرخش توربین است. بسیاری از موتورهای کولر به صورت دو دور طراحی می شوند که امکان تنظیم خنک کنندگی کولر را به کاربر میدهد. معمولا به کاربران کولرهای آبی توصیه می شود که از دور کند دستگاه استفاده کنند تا بتوانند مصرف برق کولر آبی را بهتر کنترل کنند و موتور کمتر تحت فشار قرار گیرد.
خرابی موتور کولر آبی: خرابی در موتور کولر می تواند پیامدهای مانند صداهای غیر معمول و داغ شدن کولر را به همراه داشته باشد و در مواردی که خرابی بسیار شدید باشد کولر روشن نمی شود و نیاز به تعویض دینام کولر وجود دارد.
نکات نگهداری: سرویس سالیانه کولر آبی مانند روغن کاری و بررسی اتصالات برق در کولر آبی از جمله مواردی هستند که برای نگهداری بهتر از کولر آبی می توان انجام داد.
اجزا پمپ آب کولر آبی
وظیفه و اجزا پمپ آب: پمپ آب شامل پایه پمپ، کفی، کلاهک، پروانه و چپقی است که آب را از تشتک به لوله های پخش کننده منتقل می کند و آب از این لوله ها روی پوشال ها جریان پیدا می کنند و آن ها را همیشه مرطوب نگه می دارند که این موضوع برای فرایند ایجاد جریان هوای خنک ضروری هستند.
خرابی پمپ آب: اگر پمپ آب در کولر آبی به خوبی کار نکند یا دچار خرابی شود، پوشال ها خشک می مانند که در نهایت کولر به درستی کار نخواهد کرد و باد خنکی ایجاد نمی کند. علاوه بر آن صدایی مشابه صدای خالی شدن شنیده خواهد شد.
نکات نگهداری: برای نگهداری از پمپ آب و حفاظت از آن حتما نکات زیر را در نظر بگیرید:
- تمیز کردن دوره ای فیلتر ها
- تمیز کردن پمپ آب
- بررسی لوله های پخش کننده
- تعویض قطعات فرسوده و کهنه پمپ مانند: پروانه
- جلوگیری کردن از یخ زدن آب پمپ در فصل های سر
- جلوگیری از کثیف شدن پمپ
کلید کولر
وظیفه کلید: یکی از اجزای کولر آبی که هر روز از آن استفاده می کنیم، کلید کولر آبی است که وظیفه ی برقراری جریان برق و روشن و خاموش کردن موتور کولر را بر عهده دارد. همچنین اگر کولر آبی دو دور طراحی شده باشد، چند کلید دیگر برای تنظیم دور کند و تند هم تعبیه می شود. با در نظر گرفتن دو دور بودن کولر تعداد کلید ها معمولا سه تا به ترتیب برای روشن/خاموش کردن موتور، دور کند و دور تند طراحی شده اند.
خرابی کلید: خراب شدن کلید مانع از روشن و خاموش کردن موتور کولر می شود و از طرف دیگر ممکن است خطراتی مانند جرقه و سوختگی را به همراه داشته باشد.
نکات نگهداری: کلیدهای کولر آبی باید به درستی و توسط افراد متخصص بررسی شوند تا از سالم بودن آن ها اطمینان حاصل شود بنابراین اگر هر مورد مشکوکی دیدید حتما برای بررسی کلیدها اقدام کنید. در برخی از انواع کلیدها نکات حفاظتی بیشتری تعبیه شده است که از جمله آنها می توان به داشتن محافظ در برابر اتصال کوتاه یا قفل کودک اشاره کرد.
جعبه تقسیم
وظیفه جعبه تقسیم: برای روشن و خاموش کردن موتور کولر جریان برق به نحوی باید بین کلید، موتور و اجزای الکتریکی دیگر کولر آبی برقرار شود تا اجزای کولر آبی بتوانند به درستی کار کنند و این کار به کمک جعبه تقسیم به شکلی ایمن صورت می گیرد. در واقع جعبه تقسیم به صورت یک مرکز در سیم کشی رفتار می کند و سیم ها و اتصالات مختلف توسط جعبه تقسیم از رطوبت و آب محافظت می شوند.
خرابی جعبه تقسیم: طبیعی است که هر نوع خرابی در جعبه تقسیم می تواند بسیار خطرناک باشد. برای مثال در صورت خرابی جعبه تقسیم ممکن است بدنه کولر برق دار شود و یا قطع و وصل شدن های مکرر در عملکرد کولر صورت گیرد. همچنین در صورت خرابی جعبه تقسیم ایمنی سیم ها به خطر می افتد و خطر سوختگی سیم ها وجود دارد که با بوی بدی همراه است.
نکات نگهداری: تمام اجزای کولر آبی نیازمند نگهداری هستند و جعبه تقسیم از موارد مهم است. برای جعبه تقسیم مطمئن شوید که پوشش ضد رطوبت استفاده شده باشد و عایق بندی خوبی صورت گرفته است. جعبه تقسیم در بدنه کولر و نزدیکی موتور کولر آبی نصب می شود و مطمئن شوید که از ترمینال درست استفاده شده باشد.
ترموستات
وظیفه ترموستات: وظیفه ی اصلی ترموستات کنترل عملکرد کولر آبی بر اساس دمای محیط استو به این ترتیب عملکرد کولر طوری تنظیم می شود تا دمای محوطه مورد نظر همیشه در محدوده مطلوب حفظ شود و علاوه بر آن در مصرف انرژی و هزینه ها صرفه جویی شود. ذکر این نکته اهمیت دارد که در مدل های قدیمی تر کولرهای آبی ترموستات وجود نداشت.
خرابی ترموستات: اگر در ترموستات خرابی ای ایجاد شود که می تواند مربوط به قطعات داخلی ترموستات یا مشکلات بیرونی ای مانند نوسانات برق باشد، ترموستات به درستی کار نمی کند و دمای محیط به حدی که کاربر تعیین کرده است نخواهد رسید.
نکات نگهداری: برای اطمینان از سالم بودن ترموستات، تست های سالانه انجام دهید و ترموستات را در محل مناسبی نصب کنید و برای این کار از یک متخصص و دفترچه راهنما کولر کمک بگیرید.
اجزا مکانیکی کولر آبی| نقش و نکات مهم در نگهداری
پروانه یا توربین کولر آبی
وظیفه توربین کولر: وظیفه ی اصلی توربین کولر آبی ایجاد باد خنک و انتقال آن به داخل است. یکی از از اجزای کولر آبی که نقش حیاتی ای را در خنک کردن هوا دارد و هوای گرم را از پوشال یا پد سلولزی کولر که خیس هستند عبور می دهد. هوای گرم آب را گرم و تبخیر می کند و خنک می شود، در مرحله بعد چرخش توربین هوای خنک شده را به کانال ها منتقل می کند تا به داخل محوطه مورد نظر برسند.
خرابی توربین کولر: خرابی این قطعه می تواند صداهای آزاردهنده، بلند و شدید را ایجاد کند و همینطور باعث کاهش باد خنک کولر می شود. علاوه بر صدا و کم شدن عملکرد کولر، خرابی توربین لرزش های قابل توجهی به همراه دارد.
نکات نگهداری: بررسی منظم کولر همیشه از خرابی اجزای کولر آبی جلوگیری می کند. لازم است تا توربین کولر آبی تمیز بماند و به صورت دوره ای روغن کاری شود تا به خوبی کار کند. از طرف دیگر گاهی خرابی توربین موتور به دلیل خرابی های قطعات مکانیکی دیگر است که به مرور به پروانه موتور آسیب رسانده است. در بررسی توربین از سالم بودن پره ها و تراز بودن توربین مطمئن شوید.
پولی های (فولی) کولر آبی
وظیفه پولی های کولر آبی: پولی ها نقش مهمی را در انتقال نیرو بین موتور و توربین ها بازی می کنند. موتور نیروی الکتریکی ایجاد می کند و پولی ها و تسمه این نیروی الکتریکی را به نیروی مکانیکی تبدیل و بعد به توربین منتقل می کنند. به این ترتیب توربین می چرخد و باد خنک تولید می کند. همچنین این قطعه با ایجاد اصطکاک مثبت مانع لغزش و فرسودگی تسمه می شود.
خرابی پولی ها: اگر پولی ها خراب شوند در فرایند انتقال نیرو به پروانه مشکل ایجاد می شود که این موضوع باعث ایجاد صدای بلندی در کولر می شود و پروانه ها به خوبی کار نخواهند کرد. از طرف دیگر اصطکاکی که برای تسمه ها لازم است از بین می رود که این موضوع به تسمه ها آسیب می زند.
نکات نگهداری: در مورد پولی ها روغن کاری و نصب درست آن ها بسیار ضروری است. پولی ها در ابعاد مختلفی تولید می شوند بنابراین حسن خرید پولی ها به ابعاد مناسب توجه کنید. اگر صداهای زیادی از کولر شنیدید حتما موارد متعدد را بررسی کنید و اگر دلیل صدا پولی ها بودند حتما در اولین فرصت آن ها را تعویض کنید.
تسمه
وظیفه تسمه کولر آبی: همانطور که اشاره شد تسمه ها و پولی ها نیروی لازم برای چرخش توربین کولر آبی را منتقل می کنند. تسمه ی کولرهای آبی معمولا از جنس پلاستیک هستند و به صورت حلقه دور پولی های قرار می گیرند. وجود تسمه و پولی ها فشار را از روی موتور کولر بر میدارد و از سوختن از آن جلوگیری می کند.
خرابی تسمه: آسیب به تسمه ها ممکن است باعث پارگی آن ها شود صدایی شبیه به کشیده شدن چیزی روی سطح زمین و جیغ مانند ایجاد می کند و مستقیم روی عملکرد کولر تاثیر می گذارد.
نکات نگهداری: یک نکته مهم در مورد تسمه انتخاب سایز درست آن هاست. پولی ها ابعاد مختلفی دارند و تسمه ها بر اساس ابعاد مختلف پولی ها تولید می شوند. بعد از تعیین تکلیف درمورد سایز مناسب پولی ها برای کولر آبی مورد نظر، تسمه مناسب خریداری شود. تسمه های کولرهای آبی باید به صورت سالیانه عوض شوند.
یاتاقان ها
وظیفه یاتاقان کولر آبی: در نهایت این یاتاقان ها هستند که نیروی مکانیکی را از تسمه و پولی ها به توربین منتقل میکنند. این قطعات در دو طرف محور پروانه قرار گرفته اند. یاتاقان ها اصطکاک را کاهش می دهند و از این طریق چرخش پروانه کولر آبی را راحت تر می کنند. یاتاقان ها همچنین وظیفه نگهداری از محور توربین ها را دارند و جلوی حرکت زیاد و لرزش محور را می گیرد.
خرابی یاتاقان: خرابی یاتاقان ها روی عملکرد و بازدهی نهایی کولر آبی تاثیر می گذارد و در صورتی که یاتاقان ها خوب کار نکنند لرزش و صدای زیادی ایجاد می شود. همچنین فشار روی موتور کولر آبی زیاد می شود که می تواند منجر به سوختن موتور شود. این موضوع هزینه های زیادی را به همراه دارد.
نکات نگهداری: در مورد نگهداری از یاتاقان ها باید در نظر داشت که این قطعه های مکانیکی نیاز به روغن کاری و تمیز کردن منظم دارند و در صورتی که تسمه به درستی نصب نشده باشد (خیلی سفت یا خیلی شل) به یاتاقان ها آسیب وارد می شود.
اجزا ثابت کولر آبی| نقش و نکات مهم در نگهداری
پوشال یا پدهای سلولزی
وظیفه پوشال کولر آبی: یکی از اجزای کولر آبی که باید وجود داشته باشد، پوشال ها و در کولر های سلولزی، پدهای سلولزی است. همانطور که اشاره شد آب روی این پوشال ها جریان پیدا می کند و هوای گرم با عبور از این پوشال ها گرمای خود را از دست می دهند، آب بخار می شود و هوای خنک که از پوشال ها خارج شده است از طریق کانال ها به داخل محوطه و خانه منتقل می شود. پد سلولزی نسبت به پوشال ها کارایی بیشتری در خنک کردن هوا دارند.
خرابی پوشال ها: اگر پوشال ها و پدهای سلولزی به موقع تعویض نشوند بوی بدی می گیرند و محیطی برای رشد انواع میکروب ها می شوند که از طریق کانال ها وارد محیط خانه می شود و بیماری های مختلفی را ایجاد می کنند. از طرف دیگر کارایی پوشال ها به مرور زمان کاهش پیدا می کند و خنکی باد کم می شود.
نکات نگهداری: پوشال ها و پدهای سلولزی باید در بازه های زمانی مشخص تعویض شوند. پوشال ها هز یک سال و پدهای سلولزی هر 2 تا 3 سال باید تعویض شوند و در تهیه پوشال یدکی توجه کنید که جنس باکیفیت تهیه کنید.
بدنه و دریچه های کولر آبی
وظیفه بدنه کولر آبی: اجزای کولر آبی که در موردشان صحبت شد در بدنه کولر آبی قرار دارد. جنس بدنه از فلز یا پلاستیک است و گونه ای ساخته شده است که در برابر شرایط محیطی مقاوم باشد. این بدنه همان مکعب رنگی ای است که اغلب مواقع روی سقف خانه ها مشاهده می کنید. بدنه علاوه بر چارچوب کلی، شامل دریچه ها، کانال های خروجی هوا و مخزن آب می شود. وظیفه آن محافظت از قسمت های کولر آبی در برابر عوامل خارجی است.
خرابی بدنه: طبیعی است که اگر بدنه کولر خراب شود تمام اجزای کولر که داخل آن قرار دارد در معرض خرابی قرار می گیرند و انواع مشکلات و خرابی هایی که تا به اینجا بررسی کردیم ممکن است رخ دهد.
نکات نگهداری: جنس بدنه کولر آبی باید در برابر خوردگی و تغییرات آب و هوایی مقاوم باشد. در هنگام تهیه کولر آبی از این موضوع اطمینان حاصل کنید اما توجه داشته باشید که بهترین کیفیت بدنه کولر آبی اگر درست نصب نشود و قسمت های دیگر کولر به شکلی مناسب در آن قرار نگیرند می تواند مشکل ساز شود.
شناور
وظیفه شناور کولر آبی: وظیفه اصلی این قطعه تنظیم سطح آب در مخزن آب است و در صورتی که سطح آب کمتر یا بیشتر از سطح مورد نظر باشد، شیر آب را روشن و خاموش می کند به نحوی می توان شناور را یک شیر خودکار تعریف کرد.
خرابی شناور: اگر شناور خراب شود ممکن است که آب سرریز شود و یا در مخزن آب بسیار کم باشد به حدی که در عملکرد کلی کولر آبی اختلال ایجاد کند.
نکات نگهداری: شناور را در دوره های زمانی مشخص بررسی کنید و در صورت خرابی یا زنگ زدگی تعویض کنید و اگر شناور سالم بود و مشکلی نداشت، دوباره آن را تنظیم کنید. حواستان باشد که شناور نباید خیلی کثیف شود بنابراین برای تمیز کردن آن هم برنامه داشته باشید.
لوله های توزیع آب
وظیفه لوله های توزیع آب کولر آبی: این لوله ها برای انتقال و توزیع یکنواخت آب روی پوشال ها در کولرهای آبی قرار دارند. به این لوله ها اسپایدر یا سه راهی ها هم گفته می شود. اون لوله ها شامل لوله های اصلی، فرعی و آبریزها هستند و عموما از جنس پلاستیک ساخته می شوند.
خرابی لوله های توزیع آب: گرفتگی در این لوله ها مانع از رسیدن و توزیع آب بر روی پوشال ها می شوند که در عملکرد خنک کنندگی کولر تاثیر می گذارد. همچنین اگر اتصالات بین لوله ها مناسب نباشد نشتی آب رخ می دهد.
نکات نگهداری: برای نگهداری بهتر از لوله های توزیع آب، آن ها را با آب گرم و جرم گیر بشویید و اتصالات بین لوله ها را بررسی کنید. لوله های توزیع آب پیش از فصل های سرد باید از آب کولر کامل تخلیه شوند تا از یخ زدگی آن ها جلوگیری شود.
اجزای کولر آبی را مورد بررسی کامل قرار گرفت و در مورد خرابی ها و راه های مختلف مراقبت از هر یک صحبت شد. در صورت نیاز به مشورت در مورد قطعات یدکی لوازم منزل با تیم حرفه ای رتروپارت تماس بگیرید و مشاوره رایگان دریافت کنید.