مقایسه کولر آبی و گازی
با مقایسه کولر آبی و گازی به تفاوت های این دو وسیله سرمایشی پرطرفدار پی می بریم. این تفاوت ها علاوه بر عملکرد آن ها و قدرت سرمایشی ای که دارند در ساختار آنها هم وجود دارد برای مثال اجزای کولر گازی با اجزای کولر آبی کاملا متفاوت هستند و همین موضوع در کاربرد آن ها موثر است. هر کدام از این وسایل برای اقلیم خاصی مناسب هستند و ویژگی های خاص خود را دارند. در این مقاله علاوه بر مقایسه کولر آبی و گازی، درمورد ویژگی ها و کاربردهای هر کدام نوشته ایم تا در انتها مناسب ترین کولر را برای خانه خود انتخاب کنید.
ویژگی های کولر آبی و انواع آن
بخش های زیادی از کشور ایران خشک و کم رطوبت است و به همین جهت استفاده از کولرهای آبی در این مناطق رواج زیادی دارد. این وسیله سرمایشی بر اساس فرایند تبخیر کار میکند. به این صورت که آب داخل دستگاه که ظرفیت گرمایی بالایی دارد برای تبخیر شدن گرمای زیادی را جذب می کند و بخار می شود. در طی این فرایند دمای هوای خشک پایین آمده و خنک می شود. علت نام گذاری کولرهای آبی، نقش آب در خنک کردن محیط است.
از آنجایی که کولرهای آبی بر اساس تبخیر آب کار می کنند لازم است تا همیشه به منبع آب وصل باشند و هرچقدر آب کولر آبی خنک تر باشد محیط را هم خنک تر می کند. به دلیل فرایند تبخیر کولرهای آبی علاوه بر خنک کردن، رطوبت محیط را هم افزایش میدهند که یکی از دلایل استفاده از این کولرها در محیط های خشک است.
کولرهای آبی در مدل های مختلفی ساخته می شوند که فرایندهای یکسانی برای خنک کردن محیط دارند. رایج ترین انواع کولر آبی شامل:
1. کولر آبی پوشالی
2. کولر آبی سلولزی
3. کولر آبی پرتابل
4. کولر آبی رومیزی
5. کولر آبی صنعتی
6. کولر آبی دو دور
ویژگی های کولر گازی و انواع آن
امروزه کولرهای گازی طرفداران زیادی دارند. این وسیله سرمایشی پرطرفدار براساس سیستم تبرید تراکمی کار میکند. کل فرایند در تبدیل گاز به مایع و از مایع به گاز خلاصه می شود. در این فرایند است که کولر گازی گرمای محیط را به بیرون منتقل می کند. برخی از کولرهای گازی به صورت دوکاره طراحی شده اند تا در فصل های سرد برای گرم کردن محیط نیز مورد استفاده قرار گیرند.
برخلاف کولرهای آبی، کولر گازی رطوبت محیط داخلی خانه را کنترل می کند و به این جهت در مناطق با رطوبت بالاتر بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند. انواع کولر گازی شامل موارد زیر است:
1. کولر گازی اسپلیت
2. کولر گازی پنجره ای
3. کولر گازی ایستاده
4. کولر گازی پرتابل
5. کولر گازی سقفی
6. کولر گازی مولتی اسپلیت
7. کولر گازی داکت اسپلیت
8. کولر گازی اینورتر
جدول مقایسه کولر آبی و گازی
برای مقایسه کولر آبی و گازی بهتر است در ابتدا جدولی داشته باشیم تا ویژگی های اساسی هر کدام را بنویسیم و در ادامه به بررسی تفاوت های اساسی کولر گازی و آبی میپردازیم
| ویژگی‌ها | کولر آبی | کولر گازی |
|---|---|---|
| فرایند | تبخیر آب | تبرید تراکمی |
| مناسب برای اقلیم | اقلیم گرم و خشک (یزد، اصفهان، مشهد) | اقلیم مرطوب (شهرهای شمالی) |
| مصرف برق | کم | زیاد (به استثنا برخی مدل ها) |
| مصرف آب | زیاد | بسیار کم |
| رطوبت‌دهی | افزایش رطوبت هوا | کاهش رطوبت هوا |
| قابلیت گرمایش | ندارد | در مدل های دوکاره |
| صدای عملکرد | متوسط تا زیاد | کم (به ویژه اسپلیت‌ها) |
| هزینه نصب و راه‌اندازی | پایین | بالا |
| قیمت اولیه | ارزان‌تر | گران‌تر |
| هزینه نگهداری | کمتر؛ نگهداری ساده (پوشال، تسمه، پمپ) | بیشتر؛ نیاز به سرویس تخصصی (گاز، کمپرسور، فیلتر) |
| مناسب برای افراد حساس به آلرژی | احتمال رشد قارچ و آلودگی در صورت عدم سرویس | دارای فیلتر هوا، مناسب‌تر برای بیماران تنفسی |
7 تفاوت کولر گازی و آبی
مقایسه کولر آبی و گازی ما را به بررسی تفاوت های کولر گازی و آبی می رساند. هر کدام از این کولرها برای کاربردها، محیط ها و اقلیم ها ی متفاوتی مناسب هستند. 7 تفاوت اساسی این کولرها در عملکرد، مصرف برق، قدرت سرمایشی، ساختار، نگهداری، کارایی اقلیمی، رطوبت هوا و صدای آن ها است که جداگانه بررسی می کنیم.
تفاوت عملکرد کولر گازی و آبی
همانطور که در توضیحات مربوط به کولرهای آبی و گازی اشاره شد، در این کولرها، فرایندهای متفاوتی برای خنک کردن محیط داخلی وجود دارد. کولرهای آبی برای خنک کردن محیط داخلی بر اساس فرایند تبخیر آب کار می کنند. در این کولرها آب در پوشال ها یا پد سلولزی جریان دارد و با چرخش فن هوا را خنک می کند. این فرایند ساده اگرچه مصرف انرژی پایین تری نیاز دارد اما به شدت به دمای هوای بیروت و میزان رطوبت هوا وابسته است.
در مقابل کولرهای گازی وابستگی کمتری به محیط بیرونی دارند و بر اساس سیستم تبرید تراکمی کار می کنند. گاز مبرد از کمپرسور به گردش درآمده، حرارت داخل خانه را جذب می کند، بخار می شود، حرارت را به بیرون منتقل می کند و از این طریق محیط داخلی را به صورت یکنواخت خنک می کند.
تفاوت هزینه و مصرف برق کولر گازی و آبی
در مقایسه کولر آبی و گازی به سادگی می توانیم متوجه شویم که از نظر مقدار هزینه با یکدیگر بسیار متفاوت هستند. در کل هزینه کولر گازی بیشتر از کولر از آبی است. مصرف برق کولر آبی تا 70 درصد کمتر از کولر گازی است و هزینه های نصب کولر آبی نصف هزینه های نصب کولر گازی و یا در برخی موارد یک چهارم آن است. به این ترتیب به طور کلی کولرهای آبی گزینه های اقتصادی تری هستند.
تفاوت قدرت سرمایشی کولر گازی و آبی
مورد دیگری که در مقایسه کولر آبی و گازی به چشم میخورد مقایسه قدرت سرمایشی آن هاست. کولرهای گازی، بخصوص مدل های اسپلیت آن ها، قدرت خنک کنندگی خیلی زیادی دارند و می توانند دمای داخل خانه را به صورت یکنواخت و دقیق تنظیم کنند.
در مقابل کولرهای گازی، کولرهای آبی توان تنظیم دمای داخل خانه را ندارند و مقدار سرمایی که ایجاد می کنند به دمای محیط بیرون و دمای آب داخل کولر آبی بستگی دارد.
تفاوت ساختاری کولر گازی و آبی
در مقایسه کولر آبی و گازی متوجه می شویم که شکل ظاهری و اجزای تشکیل دهنده آن ها متفاوت هستند. کولرهای آبی شامل بدنه ای فلزی، پمپ آب، موتور فن و پوشال ها هستند در حالی که کولر های گازی از دو قسمت یونیت خارجی و داخلی تشکیل شده اند که هر کدام اجزای متفاوتی از کولر گازی را شامل می شوند. این تفاوت ظاهری کولرهای گازی و آبی به راحتی در سطح شهرهای مختلف ایران قابل رویت است.
تفاوت نگهداری از کولر گازی و آبی
در استفاده و نگهداری از کولرهای گازی و آبی نکات متفاوتی باید در نظر گرفته شوند. مقایسه کولر آبی و گازی به سادگی نشان می شویم که با توجه به فرایند ها و اجزای متفاوت، نگهداری از این کولرها نیز متفاوت هستند.
نگهداری از کولر آبی: منبع آب کولر آبی نیاز به بررسی های دوره ای دارد که آب این منبع خیلی کم نشده باشد و همچنین دمای آن خیلی زیاد نشود. پوشال های کولر آبی باید بعد از مدتی استفاده تعویض شوند و برای روغن کاری کولر آبی نیاز است تا برنامه منظم چیده شود. به این ترتیب می توان روند سرویس را ساده تر کرد.
نگهداری از کولر گازی: پیش از شروع فصل گرما لازم است تا کولرهای گازی یک بار سرویس تخصصی شوند. گاز کولرهای گازی که در روند خنک کردن نقش مهمی را بازی می کنند باید شارژ شود. فیلترهایی که در ساختار این دستگاه ها استفاده می شوند نیاز به شستشوی منظم دارند و در صورت نیاز کمپرسور کولر گازی باید بررسی شود.
تفاوت کارایی اقلیمی کولر گازی و آبی
براساس مقایسه کولر آبی و گازی که تا به اینجا داشتیم می توان حدس زد که این کولرها برای اقلیم های متفاوتی طراحی شده اند که در واقعیت هم همینطور است. کولرهای آبی برای اقلیم های خشک مانند استان های اصفهان، کرمان و یزد بسیار مناسب است در حالی که در مناطقی که رطوبت هوا بالا است مانند استان های شمالی یا بندرعباس عملکرد خوبی ندارد.
کولرهای گازی تقریبا می توان گفت که برای همه اقلیم ها مناسب هستند به خصوص مناطق مرطوب و این کولرها در مناطق خشک هم کاربرد دارند اما باید در نظر داشت که از آنجایی که رطوبت را کنترل میکنند، هوای داخل خانه را بیش از اندازه خشک نکنند.
تفاوت رطوبت کولر گازی و آبی
همانطور که در مقایسه کولر آبی و گازی تا به الان بارها به آن اشاره کردیم، کولرهای آبی رطوبت محیط را زیاد میکنند و این موضوع آن ها را به انتخاب مناسبی برای مناطق خشک تبدیل می کند چرا که با افزایش رطوبت هوای داخلی، لطافت هوا را افزایش داده و از خشکی پوست جلوگیری می کنند. دقیقا در مقابل کولرهای آبی، کولرهای گازی قرار دارند که رطوبت را کاهش می دهند و به نوعی به صورت یک رطوبت گیر عمل می کنند. این موضوع در شهرهای مرطوب شمالی ایران مثل رشت یا شهرهای بندری مانند بندرعباس که رطوبت زیاد هوا در تابستان بسیار آزاردهنده است، خیلی کاربردی و تا حدی ضروری است اما در شهرهای خشک غیر ضروری و نامطلوب است. بنابراین پیشنهاد می شود که اگر در شهری با رطوبت هوا پایین زندگی می کنید و قصد استفاده از کولر گازی را دارید همراه با آن از یک دستگاه بخور سرد برای متعادل کردن رطوبت داخل خانه استفاده کنید.
تفاوت صدای کولر گازی و آبی
با مقایسه کولر آبی و گازی متوجه می شویم که صدای این کولرها با یکدیگر متفاوت هستند. به صورت کلی صدای کولرهای گازی به ویژه مدل های اسپلیت دیواری بسیار کم است و تقریبا بی صدا در نظر گرفته می شوند. این مدل ها برای استفاده در اتاق خواب و در هنگام شب مناسب هستند. در مقابل کولرهای آبی به دلیل موتور و فن مکانیکی ای که دارند صدای بیشتری در حین کار ایجاد می کنند. البته باید این موضوع را در نظر گرفت که مدل های مختلف کولر گازی و آبی ممکن است صدای کمتر یا بیشتری داشته باشند اما عموما صدای کولرهای گازی بسیار کمتر از کولرهای آبی است مگر دچار خرابی خاصی شده باشد!
مزایا و معایب کولر آبی و گازی
| نوع کولر | مزایا | معایب |
|---|---|---|
| کولر آبی |
|
|
| کولر گازی |
|
|
ضرر کولر ابی بیشتر است یا گازی؟
برای پاسخ به این سوال باید جنبه های مختلفی را در نظر بگیریم. در اینجا برای پاسخ دو جنبه بهداشتی و زیست محیطی در نظر گرفته شده است. از نظر بهداشتی اینکه کولرها در چه مناطقی مورد استفاده قرار می گیرند اهمیت دارد و از نظر زیست محیطی میزان مصرف انرژی و آلودگی هایی که ایجاد میکنند در نظر گرفته شده است.
از نظر بهداشتی: برای مثال استفاده از کولر آبی در مناطق خشک نه تنها مضر نیست بلکه می تواند رطوبت هوای داخل خانه را افزایش دهد اما اگر از کولر آبی در مناطق مرطوب استفاده شود می تواند باعث افزایش بیش از اندازه رطوبت هوا شود که رشد قارچ و انواع کپک ها و به دنبال مشکلات تنفسی را به همراه دارد. وضعیت مشابهی را برای کولرهای گازی داریم. استفاده از این کولرها در مناطق خشک می تواند خشکی بیش از اندازه هوا را به دنبال داشته باشد که باعث خشکی پوست و مشکلات تنفسی می شود.
از طرف دیگر اگر پوشال هایی که در کولرهای آبی استفاده می شوند به صورت منظم تعویض نشوند محیطی مناسب برای رشد قارچ و باکتری ها خواهند بود این در صورتی است که فیلترهای هوا در کولرهای گازی به گونه طراحی شده اند تا هوای تصفیه شده را به اتاق منتقل کنند.
از نظر زیست محیطی: همانطور که در مقایسه کولر آبی و گازی متوجه شدیم، کولرهای گازی مصرف برق بیشتری نسبت به کولرهای آبی دارند و آثار مخرب بیشتری بر گرمایش زمین دارند. از طرف دیگر میزان مصرف آب کولرهای آبی به دلیل فرایند تبخیری که در آن وجود دارد بسیار بیشتر از کولرهای گازی است، در واقع کولرهای گازی مصرف آب نزدیک به صفر دارند. میزان گازهای گلخانه ای که کولرهای آبی تولید می کنند بسیار ناچیز است ولی در کولرهای گازی از گازهای مبردی مانند R22 و R410 استفاده شده است که اگر نشت پیدا کنند می توانند آسیب زا باشند و آثار زیان باری بر گرمایش زمین داشته باشند.
کولر آبی یا گازی؟
با توجه به مقایسه کولر آبی و گازی، موقع انتخاب کولر ویژگی های منطقه ای که در آن زندگی می کنید را در نظر بگیرید و حتما رطوبت هوا را در نظر بگیرید. از طرف دیگر در نظر داشته باشید که مصرف برق کولرهای گازی بیشتر از کولرهای آبی است و هزینه ی کلی برای نصب و خریداری کولرهای گازی هم بیشتر است به این ترتیب در کل مبلغ بیشتری را باید برای وسیله سرمایشی کنار بگذارید.
تمام وسایل بعد از مدتی استفاده نیاز به رسیدگی و سرویس دارند و شاید نیاز باشد تا برخی قطعات آنها را تعویض کنید. به این منظور حتما قطعات یدکی کولر و تهویه با کیفیت عالی تهیه کنید و از تعمیرکار ماهر و باتجربه کمک بگیرید